Ratowanie archiwów Centrum Dowżenki

Relacja naszego studia z twórczością Siergieja Paradżanowa zawsze była szczególna. W Fixafilm zrekonstruowaliśmy kilka filmów tego wyjątkowego twórcy i organizowaliśmy wystawy poświęcone jego twórczości. Rok 2024 to setna rocznica urodzin Siergieja Paradżanowa, z tej okazji Festiwal Il Cinema Ritrovato w Bolonii zaplanował znaczącą retrospektywę jego twórczości. Jednak brak wysokiej jakości cyfrowych kopii wielu filmów, zwłaszcza tych z Ukrainy, stanowił poważne wyzwanie. Trwająca wojna z Rosją dodatkowo komplikowała utworzenie nowych kopii, ponieważ transport oryginalnych materiałów z Ukrainy był niemożliwy.

W obliczu tego wyzwania postanowiliśmy działać. Nad całością projektu po naszej stronie czuwał Łukasz Ceranka, współzałożyciel studia Fixafilm. Na początku 2024 roku stało się jasne, że filmy nie mogą opuścić Ukrainy w celu digitalizacji. Zaproponowaliśmy przewiezienie naszego skanera filmowego do Centrum Dowżenki w Kijowie, aby na miejscu zdigitalizować najcenniejsze dzieła z ich zasobów, w tym filmy Paradżanowa. Nasza propozycja spotkała się z entuzjazmem i determinacją, aby przezwyciężyć logistyczne przeszkody i wzywania związane z bezpieczeństwem.

Na początku maja 2024 roku, mimo trwającego konfliktu, udało nam się zainstalować skaner w Centrum Dowżenki. Nasz zespół przeprowadził kompleksowe szkolenia dla lokalnej załogi, która wykazała się niezwykłą odpornością i zaangażowaniem w zachowanie swojego dziedzictwa kulturowego. Współpraca między naszym zespołem w Warszawie a profesjonalistami z Centrum Dowżenki była kluczowa w realizacji tego skomplikowanego projektu.

Obecnie proces digitalizacji jest w toku, nadzorowany zdalnie z Warszawy. Przedsięwzięcie to jest szczególnie trudne z powodu wojny, codziennych alarmów przeciwlotniczych i częstych przerw w dostawie prądu, które zakłócają pracę. Mimo tych trudności projekt posuwa się naprzód dzięki inicjatywie i wytrwałości wszystkich zaangażowanych.

Co niezwykłe, udało nam się to osiągnąć niemal bez zewnętrznego finansowania. Ten projekt jest świadectwem tego, co można osiągnąć dzięki determinacji i wspólnej pasji do zachowania dziedzictwa kulturowego. Jesteśmy dumni, że możemy odegrać rolę w ochronie dziedzictwa Siergieja Paradżanowa i ukraińskiego kina, zapewniając, że te bezcenne dzieła będą mogły być doceniane przez przyszłe pokolenia.

Ten projekt podkreśla znaczenie międzynarodowej współpracy w dziedzinie sztuki, zwłaszcza w czasach kryzysu. Pokazuje, jak globalna społeczność filmowa może się zjednoczyć, aby chronić i celebrować dziedzictwo kulturowe. Pozostajemy oddani tej misji, inspirowani odpornością i kreatywnością naszych współpracowników.

 

Projekt “Paradżanow w Ukrainie – zabezpieczenie i pokazy najcenniejszych dzieł ze Studia Dovzhenko w Kijowie” został dofinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej.